SpaceX เป็นบริษัทที่หลายคนคงได้ยินชื่อกันบ่อยครั้งในช่วงหลัง แม้บริการของ SpaceX คือการให้บริการขนดาวเทียมขึ้นไปยังวงโคจรซึ่งเป็นบริการที่ไม่เกี่ยวกับชีวิตประจำวันของเราแต่อย่างใด แต่บริการอินเทอร์เน็ตดาวเทียม Starlink น่าจะเป็นบริการที่เรามีโอกาสได้ใช้งานกันในระยะเวลาไม่นานเกินไป
อินเทอร์เน็ตผ่านดาวเทียมไม่ใช่เรื่องใหม่แต่อย่างใด แม้แต่ในประเทศไทยหลายคนก็อาจจะได้ใช้งานดาวเทียม IPStar กันมาบ้างแล้ว แต่อินเทอร์เน็ตดาวเทียมก่อนหน้านี้มักใช้ดาวเทียมวงโคจรค้างฟ้า ที่ตัวดาวเทียมอยู่ตำแหน่งเดิมเมื่อเรามองขึ้นไปจากโลกตลอดเวลา (ทำให้เราสามารถเล็งจานดาวเทียมไปทางเดิมครั้งเดียวตอนติดตั้ง) แม้ว่าจะอินเทอร์เน็ตดาวเทียมจะมีข้อดีที่พื้นที่ให้บริการครอบคลุมกว้างไกล แต่ข้อเสียสำคัญคือแบนด์วิดท์นั้นจำกัดเพราะดาวเทียมหนึ่งดวงให้บริการพื้นที่แทบทั้งทวีป แถมระยะเวลาหน่วง (latency) ยังสูงมากเพราะดาวเทียมอยู่ไกล ทำให้ไม่สามารถใช้งานบางประเภทเช่นการคุยโทรศัพท์ผ่านอินเทอร์เน็ต
Starlink อาศัยดาวเทียมวงโคจรต่ำ ที่โคจรไม่หยุดนิ่งอยู่กับที่เมื่อเรามองจากพื้นโลก แล้วอาศัยการยิงดาวเทียมจำนวนมากๆ เพื่อให้มีดาวเทียมเข้ามาให้บริการในพื้นที่ตลอดเวลา โดยคาดว่ากว่า Starlink จะให้บริการครอบคลุมทั้งโลกได้ จะต้องใช้ดาวเทียมนับหมื่นดวง ขณะที่ดาวเทียมค้างฟ้านั้นใช้เพียง 3 ดวงเท่านั้น
แต่ความที่ Starlink เป็นดาวเทียมใกล้พื้นผิวโลก ทำให้ latency และแบนด์วิดท์นั้นอาจจะใกล้เคียงกับอินเทอร์เน็ตบ้านทุกวันนี้เลยทีเดียว และผู้บริหารของ SpaceX ก็ออกมาให้ข่าวหลายครั้งว่าราคาค่าบริการจะไม่ต่างจากอินเทอร์เน็ตบ้านมากนัก
การให้บริการระดับอินเทอร์เน็ตบ้านโดยมีพื้นที่ครอบคลุมทั่วโลกจะสร้างโอกาสใหม่ เช่น การใช้บริการอินเทอร์เน็ตบนเครื่องบินหรือเรือโดยสารที่ทุกวันนี้ยังมีราคาแพงก็อาจจะถูกลงจนทุกคนใช้งานเป็นเรื่องปกติ โดยปีนี้กองทัพสหรัฐฯ ได้ทดสอบอินเทอร์เน็ตบนเครื่องบินผ่าน Starlink ได้แบนด์วิดท์ถึง 610Mbps เลยทีเดียว
การประชุมวิดีโอคุณภาพสูงที่ทุกวันนี้หลายคนอยู่ในพื้นที่ห่างไกลสักหน่อย 4G ยังไม่ครอบคลุมก็จะกลายเป็นใช้งานได้ทุกที่จนการโทรวิดีโอเป็นเรื่อปกติยิ่งกว่าทุกวันนี้ไปอีกระดับ อินเทอร์เน็ตที่ครอบคลุมเช่นนี้เมื่อใช้ร่วมกับเครือข่ายโทรศัพท์มือถือ 4G/5G ก็อาจจะทำให้การตรวจสอบกล้องวงจรปิดในรถจากเดิมเป็นการบันทึกในตัวรถอย่างเดียว หรือรายงานเฉพาะตำแหน่ง กลายเป็นการสตรีมภาพจากกล้องให้ศูนย์กลางตรวจสอบได้ตลอดเวลา
Starlink น่าเริ่มเปิดบริการจริงในบางประเทศภายในปีนี้ และถึงเวลานั้นเราน่าจะได้เห็นว่าราคาค่าบริการใกล้เคียงอินเทอร์เน็ตบ้านจริงหรือไม่
– – –
โดยคุณลิ่ว วสันต์ ลิ่วลมไพศาล
Chief Technology Officer, MFEC
